Trao đổi giữa hai nước những năm gần đây có sự
tăng trưởng mạnh mẽ. Năm
2013, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam
sang Ma-rốc đạt 101 triệu USD, tăng 24% so với năm 2012 đưa Ma-rốc trở thành
một trong 10 thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam
tại châu Phi. Các mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam
chủ yếu là điện thoại và
linh kiện, cà phê, hàng hải sản, máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh
kiện, tàu thuyền các loại, hàng dệt may, sợi, giày dép, lưới đánh cá, hóa chất,
hạt tiêu...
Đôi
nét về thị trường Ma-rốc
Ma-rốc nằm ở khu vực Tây Bắc châu Phi, phía bắc là
Địa Trung Hải, phía đông giáp
An-giê-ri, phía nam giáp Tây Sahara và phía tây là Đại Tây Dương. Do nằm giáp
eo biển Gibralta là điểm ngắn nhất ngăn cách châu Âu với châu Phi nên Ma-rốc có
một vị trí địa-chính trị quan trọng ở khu vực Bắc Phi.
Với diện tích 446.550 km2, Ma-rốc có dân số 32,3 triệu người,
thủ đô là Rabat nhưng trung tâm kinh tế lại là thành phố cảng Casasblanca. Ngôn
ngữ sử dụng chính ở đây là tiếng A-rập, tiếng Pháp là ngoại ngữ phổ biến, ngoài
ra còn có tiếng địa phương Béc be. Về tôn giáo, đạo Hồi là quốc đạo chiếm đến
98,7% dân số. Đơn vị tiền tệ là đồng Đi-ham (DH) (1 USD = 8,865 DH).
Ma-rốc có trữ lượng phốt
phát lớn nhất thế giới với 54,5 tỷ tấn (sản xuất khoảng 20 triệu tấn/năm, trong
đó xuất khẩu 10 triệu tấn), ngoài ra có sắt, măng gan, chì, thiếc, muối.
Năm 2013, GDP đạt 104,8
tỷ USD, tăng trưởng GDP chỉ đạt 5,1%. GDP bình quân đầu người khoảng 3000
USD/năm.
Trong cơ cấu kinh tế,
nông nghiệp chiếm 15,1%, công nghiệp 31,7% và dịch vụ 53,2%.
Về ngoại thương, năm
2013, tổng kim ngạch xuất khẩu của Ma-rốc đạt 16,78 tỷ USD. Các mặt hàng xuất
khẩu chính gồm có phốt phát và phân bón, hàng dệt may, thực phẩm và đồ uống, khoáng
sản, thành phần điện tử, bán dẫn, sản phẩm dầu lửa, trái cây có múi, cá. Các
bạn hàng chính là Pháp, Tây Ban Nha, Ấn Độ, Braxin, Mỹ.
Kim ngạch nhập khẩu của
Ma-rốc năm 2013 là 38,66 tỷ USD. Mặt hàng nhập khẩu chính gồm dầu thô, hàng
sơ chế, trang thiết bị viễn thông, thực
phẩm và đồ uống, hàng tiêu dùng, nhiên liệu, điện. Các bạn hàng chính là Pháp,
Tây Ban Nha, Mỹ, A-rập Xê-út, Trung
Quốc, Ý và Nga .
Quan hệ thương mại Việt Nam -Ma-rốc
Việt Nam và Ma-rốc lập
quan hệ ngoại giao từ ngày 27/3/1961. Hai nước đã mở Đại sứ quán tại thủ đô của
nhau và trao đổi nhiều đoàn cấp cao. Về phía Việt Nam
có đoàn Chủ tịch quốc hội Nguyễn Văn An thăm Ma-rốc năm 2005, Đoàn Thủ tướng
Phan Văn Khải năm 2004. Về phía Ma-rốc cũng có các đoàn như Chủ tịch Hạ viện thăm Việt
Nam
năm 2003, của Thủ tướng Ma-rốc năm 2008.
Hai nước đã thành lập Uỷ ban hỗn hợp liên chính phủ và đã ký nhiều biên bản
thoả thuận trong đó có Hiệp định thương mại (2001), Hiệp định về miễn thị thực
cho người mang hộ chiếu ngoại giao, công vụ (2004), Hiệp định tránh đánh thuế
hai lần (2008), Hiệp định khuyến khích và bảo hộ đầu tư , Hiệp định hợp tác
trong lĩnh vực du lịch (2012)...
Trong lĩnh vực thương
mại, thời gian qua, Bộ Công Thương đã quan tâm đẩy mạnh quan hệ hợp tác với
Ma-rốc. Cùng với việc Đại sứ quán được thành lập, Thương vụ Việt Nam tại Ma-rốc cũng chính thức đi vào hoạt động năm
2005.
Nhiều đoàn nghiên cứu chính sách
và xúc tiến thương mại đã được tổ chức tại Ma-rốc như đoàn do Thứ trưởng Thương
mại Trần Đức Minh dẫn đầu (năm 2006), đoàn của Thứ trưởng Bộ Công Thương Lê
Dương Quang (năm 2008), đoàn của Thứ
trưởng Trần Tu ấn An h (2013).
Bộ Công Thương cũng tổ chức đoàn tham dự Diễn đàn Kinh doanh châu Á tại Ma-rốc
năm 2012. Tháng 11/2013, Thứ trưởng Trần Quốc
Khánh đã có buổi tiếp ông Mohamed Abbou, Bộ trưởng đặc trách ngoại thương của
Ma-rốc nhân dịp vào Việt Nam tham dự Diễn đàn Hợp tác kinh tế Việt Nam -Trung
Đông-Bắc Phi.
Trong 10 năm qua, trao đổi thương
mại giữa Việt Nam và Ma-rốc đã có
bước tăng trưởng nhanh chóng, từ con số nhỏ bé 8,5 triệu USD năm 2004 lên 31,1
triệu USD năm 2009 và 108,6 triệu USD năm 2013. Đáng chú ý là trong cán cân
thương mại, Việt Nam luôn xuất siêu
với giá trị lớn. Kim ngạch xuất khẩu đạt 100,9 triệu USD năm 2013, tăng 24% so
với năm 2012 và cao gấp 12 lần so với cách đây 10 năm. Kể từ năm 2012, Ma-rốc
đã trở thành 01 trong 10 thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam tại châu Phi.
Bảng 1: Kim ngạch xuất nhập khẩu
Việt Nam – Ma-rốc (2004-2013)
Đơn vị: USD
Năm
|
Tổng kim ngạch
|
VN xuất khẩu
|
VN nhập khẩu
|
2004
|
8.555.123
|
8.230.204
|
324.919
|
2005
|
8.793.064
|
8.147.186
|
645.878
|
2006
|
12.114.452
|
11.103.240
|
1.011.212
|
2007
|
27.519.617
|
27.053.216
|
466.401
|
2008
|
33.527.022
|
30.164.137
|
3.362.885
|
2009
|
31.136.909
|
28.887.082
|
2.249.827
|
2010
|
31.930.725
|
28.268.142
|
3.662.583
|
2011
|
45.271.101
|
40.392.916
|
4.878.185
|
2012
|
85.527.725
|
81.753.194
|
3.774.531
|
2013
|
108.665.446
|
100.992.727
|
7.672.719
|
Nguồn: Tổng cục Hải quan Việt
Nam
Về nhập khẩu của Việt Nam
từ Ma-rốc, tuy có mức tăng cao song do xuất phát điểm thấp nên giá trị không
đáng kể, chỉ đạt 7,6 triệu USD năm 2013, tăng gấp đôi so với năm 2012 và gấp 23
lần so với năm 2004.
Có được kết quả trên trước tiên phải kể đến việc thành
lập và đi vào hoạt động của Cơ quan Thương vụ Việt Nam
vào cuối năm 2005 tại thành phố Casablanca, trung tâm kinh tế của Ma-rốc. Với
vai trò cầu nối, Thương vụ đã cung cấp những thông tin thị trường, giới thiệu
cơ hội kinh doanh, góp phần giúp doanh nghiệp hai nước tìm hiểu, nắm bắt được
những tiềm năng hợp tác thương mại và tiếp xúc với các khách hàng.
Thứ hai là bản thân các doanh nghiệp, nhất là những
doanh nghiệp của Việt Nam đã ngày một
quan tâm đến thị trường Ma-rốc. Các doanh nghiệp đã tích cực tham gia các đoàn
nghiên cứu thị trường, xúc tiến thương mại tại Ma-rốc do Bộ Công Thương, Phòng
Thương mại và Công nghiệp Việt Nam tổ chức. Một
số doanh nghiệp tham gia đều đặn các hội chợ, triển lãm quốc tế thường niên như
Triển lãm nông nghiệp Meknes ,
Hội chợ Ramadan...
Thứ ba là cơ cấu mặt hàng xuất
khẩu của Việt Nam đã có sự dịch
chuyển theo hướng tích cực: Các mặt hàng nông sản xuất khẩu thô như cà phê, hạt
tiêu, cơm dừa đã giảm dần nhường chỗ cho hàng công nghiệp như điện thoại, máy
vi tính và linh kiện, sản phẩm dệt may, giày dép. Số lượng mặt hàng xuất khẩu chủ
lực ngày càng đa dạng hơn, không chỉ bó hẹp vào một, hai sản phẩm như những năm
trước đây.
Bảng 2. Kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Ma-rốc năm 2013
Mặt hàng xuất khẩu
|
Giá trị (USD)
|
Điện thoại di động và linh
kiện
|
63,520,171
|
Cà phê
|
6,381,031
|
Hàng hải sản
|
4,751,560
|
Hàng hoá khác
|
4,514,543
|
Máy vi tính, sản phẩm điện
tử & linh kiện
|
3,419,954
|
Giày dép các loại
|
2,299,124
|
Sản phẩm hóa chất
|
2,218,147
|
Tàu thuyền các loại
|
1,983,217
|
Sản phẩm dệt may
|
1,763,041
|
Sợi các loại
|
1,708,853
|
Lưới đánh cá
|
1,300,853
|
Hạt tiêu
|
1,300,650
|
Máy móc thiết bị, dụng cụ
& phụ tùng
|
880,788
|
Cao su và sản phẩm từ cao su
|
736,235
|
Dầu mỡ động thực vật
|
667,629
|
|
606,741
|
Bật lửa
|
594,459
|
Túi xách, ví, vali, mũ
& ô dù
|
384,899
|
Sản phẩm chất dẻo
|
308,853
|
Đĩa lưu trữ thông tin thuộc
nhóm 8523
|
308,070
|
Hàng rau quả
|
302,340
|
Máy hút bụi
|
212,358
|
Sản phẩm gỗ
|
177,518
|
LK ô tô CKD, SKD dưới 12
chỗ ngồi
|
152,567
|
Bánh, kẹo & sản phẩm từ
ngũ cốc
|
123,936
|
Vải
|
98,185
|
Dao cạo và lưỡi dao cạo
|
97,684
|
|
83,120
|
Kính xây dựng
|
39,637
|
Gạo
|
24,460
|
Nguyên phụ liệu dệt may, da
& giày
|
18,714
|
Thức ăn gia súc và nguyên
phụ liệu
|
13,387
|
Tổng
|
100,992,724
|
Nguồn:
Tổng cục Hải quan VN
Kim ngạch nhập khẩu của
Việt Nam từ Ma-rốc năm 2013 đạt 7,6
triệu USD, tăng 100% so với năm 2013 với các sản phẩm chính là hàng hải sản 2,1
triệu USD, máy vi tính 2 triệu USD, sản phẩm dệt may 1,3 triệu USD, phân DAP
1,1 triệu USD…
Mặc dù có sự tăng trưởng
mạnh song trao đổi thương mại song phương nhất là kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Ma-rốc vẫn còn khiêm tốn chưa tương xứng
với tiềm năng hai nước. Ma-rốc là một trong những quốc gia có tiềm lực kinh tế
mạnh ở châu Phi, có tình hình chính trị ổn định. Tại thị trường này, thời gian
qua cũng không xảy ra các vụ lừa đảo thương mại qua mạng Internet. Hàng hoá của
Việt Nam ngày càng được người tiêu
dùng địa phương biết đến và đánh giá cao. Ngoài ra, với lợi thế có cơ quan
Thương vụ, Đại sứ quán Việt Nam ở
nước sở tại, cùng với công tác thông tin, tuyên truyền tích cực của Bộ Công
Thương về tiềm năng xuất nhập khẩu của thị trường này, dự báo thời gian tới kim
ngạch giữa hai nước có nhiều khả năng nâng cao kim ngạch./.
Hoàng
Đức Nhuận
Nguồn: Vụ Châu Phi Tây Nam Á, http://vietnamexport.com/quan-he-hop-tac-thuong-mai-viet-nam--ma-roc-10-nam-nhin-lai-/vn2522029.html
No comments:
Post a Comment